Ακμή στις Έφηβες
Είναι γνωστό ότι η πλειοψηφία των ανθρώπων, είτε πρόκειται για άνδρες, είτε για γυναίκες, στην πορεία της ζωής τους θα νοσήσουν έστω και μία φορά από Ακμή. Γενικά, η Ακμή προσβάλλει τους ανθρώπους κατά την περίοδο της εφηβικής τους ηλικίας, δηλαδή στις ηλικίες από 15 έως και 18 ετών.
Ωστόσο, αυτό δεν είναι απόλυτο, καθώς η Νόσος μπορεί να υποτροπιάσει (όπως συμβαίνει συνήθως στην ηλικία των 25 ετών) ή να κάνει την εμφάνισή της αργότερα, κατά την ενήλικη ζωή του ατόμου.
Ακμή και Ορμόνες
Σύμφωνα με έρευνες, υπολογίζεται ότι περίπου το 12% των γυναικών συνεχίζουν να εμφανίζουν συμπτώματα Ακμής μέχρι και την ηλικία των 45 ετών, γεγονός που οφείλεται κατά βάση στις Ορμονικές αλλαγές που βιώνει το γυναικείο σώμα από τη φάση της Εμμηναρχής μέχρι και την Εμμηνόπαυση. Αυτό σημαίνει ότι οι γυναίκες αρχίζουν να εμφανίζουν πιο έντονα συμπτώματα Ακμής περίπου στην ηλικία των 12 ετών, τότε δηλαδή που το σώμα τους αλλάζει και ξεκινά η έμμηνος ρύση. Πρακτικά, η αλλαγή αυτή συνοδεύεται από την Ορμονική μεταβολή που διενεργείται στις γυναίκες, δηλαδή την αύξηση Οιστρογόνων, Προγεστερόνης και Ανδρογόνων. Καθώς, λοιπόν, τα επίπεδα Ορμονών αυξάνονται, οι υπάρχουσες πιθανές ακνεϊκές βλάβες, επιδεινώνονται.
Η σύνδεση των Ορμονικών μεταβολών και της εμφάνισης συμπτωμάτων Ακμής γίνονται αντιληπτές σε πολλές φάσεις της ζωής μιας γυναίκας, όπως για παράδειγμα λίγες μέρες πριν την έμμηνο ρύση, όπου τα ακνεϊκά στοιχεία παρουσιάζουν έξαρση. Αυτό συμβαίνει επειδή εκείνες τις μέρες τα επίπεδα των Οιστρογόνων αρχίζουν σταδιακά να πέφτουν και άρα, επικρατεί η δράση των Ανδρογόνων, τα οποία ευθύνονται, με τη σειρά τους για τα συμπτώματα Ακμής.
Ακμή και Πολυκυστικές Ωοθήκες
Από την άλλη, στις μέρες μας παρατηρούνται ολοένα και περισσότερα περιστατικά γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας, που πάσχουν από το Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών (P.C.O.), που αποτελεί από τα πιο συνηθισμένα Ορμονικά προβλήματα στις γυναίκες γόνιμης ηλικίας (από την εφηβεία και μετά). Οι γυναίκες που πάσχουν από το εν λόγω Σύνδρομο, αρχίζουν να παρουσιάζουν Ακνεϊκά στοιχεία και συνήθως αυξημένη τριχοφυΐα στην ηβική τους ηλικία. Αυτό εξηγείται από το γεγονός ότι στο άτομο αυξάνονται περισσότερα Ανδρογόνα, τα οποία δεν κυκλοφορούν ελεύθερα στο αίμα, γι’ αυτό και αποκαλούνται «ελεύθερα Ανδρογόνα», τα οποία δεσμεύονται στις περιοχές των χεριών και του κορμού, δημιουργώντας ανεπιθύμητα τριχοφυϊκά και ακνεϊκά στοιχεία. Έτσι, τα κορίτσια, θέλοντας να απαλλαγούν από τα ανεπιθύμητα αυτά συμπτώματα, αρχίζουν να πιέζουν τα σπυράκια, με αποτέλεσμα να εξαπλώνουν τη Φλεγμονή κι έτσι, η Ακμή να επιτείνεται.
Άλλα αίτια Ακμής
Ένας επίσης σημαντικός παράγοντας που αυξάνει την Ακμή των γυναικών στην περίοδο της εφηβείας είναι το ότι σε αυτή την ηλικία τα κορίτσια αρχίζουν να χρησιμοποιούν καλλυντικά και κρέμες, ορισμένες φορές αμφιβόλου ποιότητας, γεγονός που επιδεινώνει τα ήδη υπάρχοντα συμπτώματα Ακμής. Όταν τα προϊόντα περιποίησης περιέχουν στοιχεία όπως βαζελίνη, ελαϊκό οξύ, λανονίνη κτλ, αυτό σημαίνει εντείνουν την απόφραξη των πόρων του δέρματος, με αποτέλεσμα να εγκλωβίζεται το σμήγμα και τα μικρόβια που εμπεριέχονται σε αυτό να πολλαπλασιάζονται υπέρμετρα και από την τοξικότητά τους να δημιουργείται Φλεγμονή, η οποία εκδηλώνεται ως Ακμή. Σε περίπτωση δε, που η έφηβη έχει την κληρονομική προδιάθεση ή πάσχει από Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών, είναι ακόμη πιο πιθανό να εκδηλώσει Ακμή από καλλυντικά (Acne Cosmetica) ή κρέμες (Pomade Acne).
Άλλα είδη εφηβικής Ακμής
Επίσης, ένα ποσοστό κοριτσιών που βρίσκονται στην εφηβεία παρουσιάζουν μία μορφή ακμής, η οποία συνδέεται κατά βάση με ψυχολογικούς παράγοντες και ονομάζεται «δερματική ακμή». Σε αυτήν την περίπτωση, η ασθενής προσπαθεί να αφαιρέσει επίμονα όλες τις ακνεϊκές βλάβες ή τα δερματικά στοιχεία εκείνα, που η έφηβη θεωρεί ότι προκύπτουν από την Ακμή. Έτσι, η πάθηση αρχίζει να μεταδίδεται και στις γύρω περιοχές, με αποτέλεσμα η Ακμή να επιδεινώνεται. Συνήθως αυτού του τύπου η Ακμή συνοδεύεται από συναισθηματικό στρες ή από άλλες, πιο σοβαρές μορφές ψυχολογικής διαταραχής.
Τέλος, υπάρχει ένα ακόμη είδος Ακμής, που ονομάζεται «περιστοματική δερματίτιδα», το οποίο προσβάλλει εκτός από παιδιά και τις νεαρές γυναίκες. Τα συμπτώματα που εκδηλώνει η ασθενής περιλαμβάνουν ερυθρωματώδεις και διακριτές βλατίδες ή φλύκταινες στις περιοχές του στόματος ( περιστοματική και ρινοχειλική περιοχή) και των ματιών (περιοφθαλμική περιοχή). Σπανιότερα, το άτομο μπορεί να εκδηλώσει συμπτώματα, όπως βλατίδες ή οζίδια στο χρώμα του δέρματος, τα οποία κατά την υποχώρησή τους, αφήνουν ερυθρότητα. Παρά το ότι δεν έχει βρεθεί το ακριβές αίτιο της περιστοματικής δερματίτιδας, εικάζεται ότι μπορεί να οφείλεται στη χρήση εισπνεόμενων ή συστηματικών στεροειδών.
Συνοψίζοντας, οι Ορμονικές μεταβολές που υφίσταται το ανθρώπινο σώμα κατά την περίοδο της εφηβικής ηλικίας είναι μεγάλες και συνοδεύονται από διάφορα συμπτώματα, ένα από τα οποία είναι και η Ακμή. Παρόλ’ αυτή, η εν λόγω Νόσος είναι αλληλοεξαρτώμενη από πολλούς παράγοντες, που έχουν σχέση με τον Μεταβολισμό, την κληρονομική προδιάθεση και τις συνήθειες των ασθενών.
Dr. Νικολέτα Κοΐνη M.D.
Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος, PgD in Genomic Medicine and Healthcare
Ιατρός Λειτουργικής, Προληπτικής, Αντιγηραντικής και Αναγεννητικής Ιατρικής.
(Diplomate and Board Certified in Anti-aging, Preventive, Functional and Regenerative Medicine from A4M (American Academy in Antiaging Medicine).
Διαβάστε Επίσης