Ακμή στις Γυναίκες

 

Η Ακμή αποτελεί μια από τις πιο γνωστές και συχνές δερματικές Νόσους, που προσβάλλει κατά βάση άτομα που βρίσκονται στην εφηβική ηλικία.

---

Παρόλ’ αυτά, τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται ολοένα και μεγαλύτερη αύξηση των περιστατικών που συνεχίζουν να εμφανίζουν ακνεϊκά συμπτώματα και στην ενήλικη ζωή τους, καθώς επίσης και περιστατικά ατόμων που εμφανίζουν Ακμή για πρώτη φορά σε ηλικίες 25- 30 ή μετά την ηλικία των 40 ετών. Αν και οι λόγοι για τους οποίους συμβαίνει αυτό ποικίλουν, μια από τις βασικότερες αιτίες είναι η Ορμονική ανισορροπία και η Μεταβολική δυσλειτουργία.

 

Ορμόνες και Ακμή

Είναι γνωστό ότι μετά την ηλικία των 25 ετών ξεκινά η Ορμονική πτώση του ατόμου. Για τις γυναίκες, αυτό μεταφράζεται σε πτώση των Οιστρογόνων και της Προγεστερόνης, των δύο δηλαδή βασικών φυλετικών τους Ορμονών. Η πτώση αυτή, πέραν από τα διάφορα άλλα συμπτώματα που προκαλεί, όπως είναι οι διαταραχές της εμμήνου ρύσεως, οι ψυχολογικές μεταπτώσεις και η αίσθηση κόπωσης, παράλληλα σημαίνει και την επικράτηση της δράσης των Ανδρογόνων. Τι σημαίνει όμως αυτό στην πράξη;

Τα Ανδρογόνα είναι Ορμόνες οι οποίες παράγονται τόσο στο ανδρικό, όσο και στο γυναικείο σώμα από τις γονάδες (όρχεις και ωοθήκες), λιγότερο από τα επινεφρίδια κι ακόμη πιο λίγο από τους σμηγματογόνους αδένες. Μέσω της κυκλοφορίας του αίματος, φθάνουν στα όργανα που διαθέτουν τους αντίστοιχους Ορμονικούς υποδοχείς και δεσμεύονται από αυτά, ξεκινώντας να διενεργούν τις λειτουργίες, για τις οποίες είναι υπεύθυνα. Κάποιες από αυτές είναι ο καθορισμός της σεξουαλικής συμπεριφοράς του ατόμου, η διατήρηση της γενικότερης καλής υγείας του Οργανισμού και των υψηλών επιπέδων ενέργειας, καθώς επίσης και η παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων. Όταν όμως τα Ανδρογόνα που παράγονται στο γυναικείο σώμα είναι περισσότερα σε σχέση με αυτά που τα αντίστοιχα όργανα μπορούν να δεσμεύσουν, τα υπόλοιπα, περισσεύοντα Ανδρογόνα ταξιδεύουν μέσω της κυκλοφορίας του αίματος και δεσμεύονται σε άλλες περιοχές του σώματος όπως είναι τα χέρια, ο κορμός και το πρόσωπο. Η δράση όμως των «ελεύθερων Ανδρογόνων», όπως αποκαλούνται, στις περιοχές αυτές είναι τέτοια που δημιουργεί συμπτώματα όπως Ακμή και ανεπιθύμητη τριχοφυΐα.

 

Πολυκυστικές Ωοθήκες και Ακμή

Σε περίπτωση δε, που η γυναίκα πάσχει από το Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών (γνωστές και ως “Πολυκυστικές Ωοθήκες”), τα συμπτώματα μπορεί να είναι μια πιο μόνιμη κατάσταση, που μάλιστα επιτείνεται κατά τις ημέρες της εμμήνου ρύσεως.

Εξαιτίας Ορμονικών ανισορροπιών, η γυναίκα μπορεί επίσης να εμφανίσει συμπτώματα Ακμής κατά την Εμμηνοπαυσιακή φάση ή κατά την Εγκυμοσύνη. Στη φάση της Εμμηνόπαυσης, η πτώση των φυλετικών Ορμονών (Οιστρογόνα και Προγεστερόνη) συνεπάγεται και σε αυτήν την περίπτωση την επικράτηση της δράσης των Ανδρογόνων. Ως αποτέλεσμα, το άτομο, μεταξύ άλλων, μπορεί να εμφανίσει ακνεϊκά συμπτώματα. Από την άλλη, παρά το γεγονός ότι συνήθως η περίοδος της Εγκυμοσύνης συνοδεύεται από ένα υγιές και λαμπερό δέρμα, υπάρχουν περιστατικά, όπου στο πρώτο τρίμηνο εμφανίζουν συμπτώματα Ακμής. Αυτό οφείλεται κατά βάση στην ανακατανομή των Ορμονών που συντελείται κατά την περίοδο εκείνη. Πιο συγκεκριμένα, ορισμένες γυναίκες που συνήθως στο παρελθόν είχαν εμφανίσει έντονα συμπτώματα Ακμής, λόγω των χαμηλών επιπέδων των Οιστρογόνων και της Προγεστερόνης στον Οργανισμό τους, τείνουν να επανεμφανίσουν συμπτώματα της Νόσου στους αρχικούς μήνες της κύησης, όταν τα επίπεδα Προγεστερόνης παραμένουν χαμηλότερα.

 

Μεταβολικό Σύνδρομο και Ακμή

Ένας εξίσου σημαντικός και συνήθης λόγος για τον οποίο η γυναίκα μπορεί να νοσήσει από Ακμή κατά την ενήλικη ζωή της, αποτελεί η ενδεχόμενη Μεταβολική δυσλειτουργία, που μπορεί να υφίσταται το άτομο. Μεταβολισμό ονομάζουμε το σύνολο των βιοχημικών αντιδράσεων, που πραγματοποιούνται στα κύτταρα του ανθρώπινου σώματος και με αυτόν τον τρόπο δεσμεύεται η απαραίτητη ενέργεια στον Οργανισμό. Ο Μεταβολισμός διαχωρίζεται σε δύο διαδικασίες, από αυτήν του καταβολισμού και του αναβολισμού. Ως καταβολισμό ορίζουμε τη διαδικασία, κατά την οποία τα θρεπτικά στοιχεία διασπώνται σε μικρότερα τμήματα (για παράδειγμα οι πρωτεΐνες μετατρέπονται σε αμινοξέα), ενώ ο αναβολισμός είναι η διαδικασία αυτή κατά την οποία το κύτταρο συνθέτει ουσίες (παραδείγματος χάριν οι υδατάνθρακες συνθέτουν οξυγόνο). Όταν, λοιπόν, η διαδικασία αυτή σταματά να λειτουργεί σωστά, το άτομο μπορεί να εκδηλώσει Χρόνιες, παθογόνες καταστάσεις, όπως είναι η Νόσος της Ακμής.

 

Ακμή και Μικρόβια

Τα Βακτήρια που δημιουργούν ή επιτείνουν τα συμπτώματα Ακμής είναι τα γνωστά και ως «δυνητικά παθογόνα». Αυτοί οι μικροοργανισμοί βρίσκονται στην εξωτερική στιβάδα της επιδερμίδας, επιτελώντας προστατευτικούς σκοπούς για τον Οργανισμό μας. Όταν όμως οι συνθήκες το επιτρέπουν, αυτά έχουν την τάση να πολλαπλασιάζονται υπέρμετρα και να μετατρέπονται σε «παθογόνα», δηλαδή να γίνονται επιβλαβή για την καλή λειτουργία του Οργανισμού. Τέτοια είναι το Propionibacterium Acnes, γνωστό και ως «Προπιονοβακτηρίδιο», καθώς επίσης και το Staphylococcus aureus, ο κοινώς αποκαλούμενος ως «Σταφυλόκοκκος». Τέλος, ένας εξίσου παράγοντας, που δρα αρνητικά και επιδεινώνει την Ακμή είναι ένα άλλου τύπου μικρόβιο, τα Ακάρεα (Demodex Folliculorum).

 

Άλλοι λόγοι που οδηγούν στην Ακμή των γυναικών

Από την άλλη, ένας εξίσου σημαντικός παράγοντας που επιτείνει την Ακμή στις γυναίκες είναι η συχνή χρήση καλλυντικών ή κρεμών αμφιβόλου πολλές φορές ποιότητας. Σε ένα δέρμα δε, με ακνεϊκή τάση (λιπαρές συνήθως επιδερμίδες), παρατηρείται ότι τα προϊόντα περιποίησης που ενέχουν συστατικά όπως βαζελίνη, ελαϊκό οξύ, λανονίνη κ.α. επιτείνουν το πρόβλημα της Ακμής, με δυσάρεστες για το άτομο επιπτώσεις. Τέτοιου είδους προϊόντα συντελούν στην απόφραξη των πόρων του δέρματος, με αποτέλεσμα να εγκλωβίζεται το σμήγμα και τα μικρόβια που εμπεριέχονται σε αυτό να πολλαπλασιάζονται υπέρμετρα. Η τοξικότητα των μικροβίων αυτών δημιουργεί Φλεγμονή, η οποία εκφράζεται με συμπτώματα Ακμής. Αν μάλιστα η γυναίκα παρουσιάζει Ορμονικές ανισορροπίες, όπως είναι το Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών, είναι ακόμη πιο πιθανό να εκδηλώσει τη Νόσο της Ακμής από καλλυντικά προϊόντα (Acne Cosmetica) ή κρέμες περιποίησης (Pomade Acne).

Τέλος, η Ακμή ενηλίκων ενδέχεται να οφείλεται και σε άλλους, εξωτερικούς παράγοντες όπως είναι η κακή διατροφή και τα υψηλά επίπεδα στρες. Πιο συγκεκριμένα, τα ζεστά ποτά, οι πικάντικες τροφές και το αλκοόλ μπορεί να επιδεινώσουν τα ακνεϊκά συμπτώματα, ιδίως σε περίπτωση που το άτομο πάσχει από τη Ροδόχρου Ακμή. Το ίδιο αρνητική επίδραση στην επιδείνωση της Νόσου της Ακμής έχει επίσης μια πιθανή αύξηση των επιπέδων στρες, η οποία συνδέεται επίσης με Ορμονικούς παράγοντες. Πιο συγκεκριμένα, η Κορτιζόλη, η Ορμόνη δηλαδή που παράγεται από τα επινεφρίδια, έχει την τάση να αυξάνεται κατακόρυφα. Η μεγάλη αυτή αύξηση όμως συνεπάγεται την αυξημένη παραγωγή σμήγματος και τον υπέρμετρο πολλαπλασιασμό των μικροβίων, προκαλώντας Φλεγμονή, που εκδηλώνεται στο άτομο ως Ακμή. Σε περίπτωση δε, όπου το στρες είναι συνεχές, η αυξημένη Κορτιζόλη πέραν από Ακμή, προκαλεί διαταραχές στο συναίσθημα, αίσθημα κόπωσης και αϋπνία.

Καταλαβαίνουμε, λοιπόν, πως η Ακμή είναι μια πολυδιάστατη και πολυπαραγοντική Νόσος που σχετίζεται με Μικροβιακούς, Ορμονικούς και Μεταβολικούς παράγοντες. Παρά το γεγονός ότι προσβάλλει κυρίως άτομα που διανύουν την εφηβική τους ηλικία, αφορά επίσης ένα μεγάλο ποσοστό ενηλίκων και μάλιστα του γυναικείου φύλου, το οποίο μάλιστα τα τελευταία χρόνια ολοένα και αυξάνεται.

 

Dr. Νικολέτα Κοΐνη M.D.

Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος, PgD in Genomic Medicine and Healthcare
Ιατρός Λειτουργικής, Προληπτικής, Αντιγηραντικής και Αναγεννητικής Ιατρικής.

(Diplomate and Board Certified in Anti-aging, Preventive, Functional and Regenerative Medicine from A4M (American Academy in Antiaging Medicine).

 

Διαβάστε Επίσης

---

Τύποι και Κλινική Ακμή

Ακμή στους Άνδρες 

Ακμή & Μεταβολικό Σύνδρομο

Εξετάσεις